Frits Peutz, 1896 - 1974, is weliswaar in Groningen geboren, maar is een beeldbepalende architect voor Limburg, vooral voor Heerlen. Reden waarom hij in de Nederlandse architectuurgeschiedenis nauwelijks wordt genoemd. Zijn oeuvre omvat kerkgebouwen, scholen, luxe woonhuizen en tal van openbare gebouwen. Vaak wordt zijn bijzondere vormgeving tot het Nieuwe Bouwen, het Modernisme of het Bauhaus gerekend, wat slechts ten dele correct is.

Zo is de St. Anna-kerk in Heerlen uit zichtbaar gelaten beton en heeft bovendien een centrale aanleg; beide uitzonderlijk. Het vrijwel doorzichtige, vrijwel onzichtbare Glaspaleis, in de jaren ’30 een wonder, in de jaren ’70 door een architect gered van de sloop, sinds 1995 op de lijst van de 1000 belangrijkste gebouwen van de XX. eeuw en recent respectvol gerestaureerd. De “Royal”, bioscoop en theater, heeft een prachtige en luxueuze Art Deco-stijl in exterieur en interieur. Het Raadhuis is alleen schijnbaar gedomineerd door Functionalisme; het zit vol architectonische grapjes, Postmodern Maniërisme avant la lettre. De Stadsschouwburg tenslotte lijkt met het foyer op de eerste verdieping te zweven boven het plein.

Frits Peutz is een beeldbepalende architect voor Heerlen. Na deze lezing kijk je met andere ogen naar deze overbekende gebouwen.

Beeld Commons Wikimedia: Dirk van der Made